Vaccineren (enten) en titeren

 

Tannetje Koning, dierenarts te Otterlo, heeft voor de NKC een lezing gehouden over vaccineren en titeren, hier het verslag daarvan:

De strekking van het verhaal van Mw. Tannetje Koning was duidelijk: we moeten onze honden beschermen tegen besmettelijke ziektes door middel van entingen. Maar we moeten ervoor oppassen dat we dat niet doen als het niet nodig is, want dan kan het averechts uitpakken.

Wat is enten-vaccineren?
Vaccineren doen we als bescherming tegen virusziekten. Virussen zijn moeilijk te bestrijden, voorkomen is in dat geval het meest effectief en dat kan door middel van vaccineren. Hiermee wordt een infectie nagebootst en het lichaam wordt aangezet om antilichamen te vormen, zodat het lichaam zelf weerstand gaat bieden tegen het virus.

Vaccins kunnen dood of levend virus bevatten.
Vaccin met dood virus bevat een stukje van het virus, genoeg om het lichaam aan te zetten antilichamen te maken. Dit dode virus wordt gemengd met enkele stoffen om een goed preparaat te krijgen, waaronder formaline, aluminiumoxide en formaldehyde. Maar dit zijn giftige stoffen, kankerverwekkend zelfs. Een dood vaccin moet daarbij ook vaker gespoten worden, want het is niet zo lang werkzaam, dat na-enten heet boosteren (spreek uit: boesteren).
Een levend vaccin heeft nog de kracht een ziekte te veroorzaken en te verspreiden. Het werkt wel langer en boosteren is dan ook niet nodig.

Zo wordt door enten tegen elke virusziekte specifieke antilichamen aangemaakt. Deze antilichamen zijn in het bloed te meten. Het is dus, door het bloed te testen, mogelijk om te controleren hoeveel weerstand een dier of mens heeft tegen een bepaald virus. Dit noemen we titeren. Hiervoor hoeft slechts een druppeltje bloed te worden afgenomen.
Na een ziekte of enting vormen zich ook geheugencellen. Deze zijn niet meetbaar, maar zorgen ervoor dat ook na jaren een virus herkend wordt en meteen met de juiste antilichamen kan worden bestreden.

Kan enten kwaad?
Ja, er zijn allerlei bijwerkingen bekend, men denkt dat 2% van de honden en katten ziek wordt na een enting. Dat is van een dagje ziek tot tumoren op de plaats van enting, flauwtes en heel vaak komt allergie met jeuk voor, zelfs epilepsie kan door een enting ontstaan (bij een al ziek dier kunnen de toevallen verergeren), auto-immuunziekten en artritus zijn gemeld. Verschillende bijwerkingen ontstaan door de stoffen die aan het preparaat zijn toegevoegd.
Bijwerkingen kunnen ook ontstaan als men verschillende vaccins tegelijk ent, de zogenaamde cocktails, 6 of meer in 1 spuit. Ent daarom zoveel mogelijk apart, doe bv hondsdolheid en ziekte van weil op aparte tijdstippen, liefst met 6 weken tussen de verschillende entingen.

Vaccineren is een ingrijpende ingreep. Daarom, zoals ook op de bijsluiters van de vaccins staat: ent alleen gezonde dieren. Vooral in combinatie met antibiotica, prednison of een operatie is vaccineren af te raden.

Is enten nodig?
Het antwoord daarop is JA, maar… verantwoord. Tegen levensbedreigende besmettelijke virusziekten moet men jonge dieren enten. De ziekten die hier voor de hond bedoeld worden zijn: hondenziekte of distemper, D in het entboekje;
besmettelijke leverziekte of hepatitus, H genoemd;
en parvo, P.
Puppen krijgen via de biest ( de eerste moedermelk) van de moeder maternale bescherming tegen alle ziektes waartegen moeder antilichamen in haar bloed heeft, meestal doordat zij daartegen ingeënt is. Het is niet te zeggen hoe lang een pup die bescherming heeft, in de loop van zijn levensweken neemt die namelijk af.

Standaard wordt daarom een pup vanaf 6 weken oud meerdere keren geënt. Het is ook mogelijk pups te titeren en dan precies het juiste moment van enten te bepalen. Zolang een pup nog maternale bescherming heeft zal een enting namelijk niet aanslaan. Vandaar ook standaard die meerdere entingen met de gedachte: één van die entingen zal wel aanslaan.

Als de hond een maand of 14 is wordt een herhalingsenting geadviseerd. Dat is een heel mooi moment om niet meteen de enten, maar eerst te titeren. Het kan zijn dat de jonge hond nog voldoende antilichamen heeft om alle 3 de gevaarlijke ziektes te weerstaan. Als dat zo is slaat de enting die u laat spuiten zo wie zo niet aan! Maar de bijwerkingen eventueel wel.

Rabies of hondsdolheid en Ziekte van Weil of lepstospirose (L) zijn twee aparte verhalen.

Rabiës is een enting die u nodig heeft als uw hond meegaat naar het buitenland. Deze enting is tegenwoordig 3 jaar geldig. Let u erop dat uw dierenarts dat ook zo in het entingsboekje schrijft.

Leptospirose kunnen honden opdoen uit stilstaand water, vooral in zomer en najaar. De antilichamen tegen dit virus kunnen niet getiterd worden. Als uw hond vaak in stilstaand zwemt kunt u een enting overwegen, maar laat die dan in het voorjaar spuiten. De enting is maximaal 9 maanden werkzaam.

Alle andere ziekten waartegen standaard gevaccineerd wordt zijn niet levensbedreigend, zoals kennelhoest en paraïnfluenza, dus een enting is niet nodig.
Voor kattenziekte kan nog opgemerkt worden dat 1 enting levenslang bescherming biedt. Eigenlijk geldt dat voor parvo ook, dat virus is overal in het milieu aanwezig, de hond wordt op natuurlijke wijze geboosterd.

Wilt u een eenvoudig ent-schema aanhouden:
Doe de normale 3 puppy-entingen op 6, 9 en 12 weken en dan de normale 1-jaarsenting en hou dan op met enten.

Entingen van DHP zijn bij verschillende merken volgens de fabrikant 3 jaar geldig, dus elk jaar of om het jaar enten van deze vaccins is echt onnodig en daarom onwenselijk!

U kunt 3 jaar na de 1-jaarsenting, de hond is dan inmiddels 4 jaar oud, de titers laten bepalen en aan de hand daarvan verder zien. Men gaat ervan uit dat een goed aangeslagen enting 7 jaar werkzaam is, die voor parvo levenslang.

90% Van de honden wordt nodeloos ingeënt.

Als ervaring kan ik nog vermelden dan mijn grijze kees waarschijnlijk levenslang genoeg zal hebben aan haar 3 puppy-entingen! Na haar puppy-entingen in 2006 en titerbepaling een jaar later zal ik in 2015 opnieuw, voor de zekerheid, de titers laten bepalen, maar de verwachting is dat een enting dan nog steeds niet nodig zal zijn. Niet alleen goed voor de hond, maar ook, op zijn Hollands, voor mijn portemonnee!
Wist u dat er ook honden zijn die totaal niet op een enting reageren en dus geen antilichamen aanmaken? Als u titers laat bepalen kunt u te weten komen of uw hond in die categorie valt.